Bakkers maken de Franeker Loskop

In Franeker gaan de bakkers gaan ‘los’ met een nieuw gebakje, de Franeker loskop. Morgen, zaterdag 11 juli aanstaande, presenteren de Franeker bakkers gezamenlijk een nieuw gebakje: de Loskop.
De Loskop is een hazelnoot-schuimgebakje met een vleugje sinaasappel. Dit geeft de Loskop een typisch Franeker ‘twist’. Sinds mensenheugenis hoort de geur van gekonfijte sinaasappelsnippers in de immers bij de stad.

Academie van Franeker

De Loskop is ontstaan uit een unieke samenwerking tussen de Academie van Franeker, de Franeker bakkers en Royal Steensma. Robert Jansen van de Academie: ‘Het begon allemaal met een speels idee. Zou het niet grappig zijn wanneer het academisch verleden van de stad tot uitdrukking kwam in een gebakje? Een Franeker legende vertelt hoe een woedende professor zijn studenten bekogelt met ‘haselbollen’ en hun daarbij uitscheldt voor ‘Loskoppen’. Eén van de studenten kaatst zo’n gebakje terug, in het gezicht van de theoloog Maccovius. Dit zorgde voor een groot schandaal, want de man was voor de rest van zijn leven aan één oog blind.’
 
De eerste Loskoppen worden op zaterdag 11 juli, om 11 uur op de Breedeplaats aangeboden aan burgemeester Marga Waanders en kinderburgemeester Hester Britt Sijtsma van de gemeente Waadhoeke.

Het Loskop-schandaal

De ‘haselbol’ was het favoriete gebakje van de Franeker hoogleraren. Maar toen kwam het ‘Loskop-schandaal’ van 1642… Een drietal studenten moest voor de academierechtbank verschijnen. Zij hadden geprobeerd in te breken in café de Bogt fen Guné. Toen ze binnen kwamen, ontstak de voorzitter van de rechtbank, professor Henricus Brassaert in grote woede. Eén van de verdachten was namelijk zijn bloedeigen zoon Marius.

De rector schold zijn zoon uit voor ‘loskop’ en ‘holbol’. Hij nam zelfs één van de haselbollen die voor hem op tafel stonden en smeet die richting zijn zoon. Maar Marius was snel. Met een afwerende beweging kaatste hij de bol terug, recht in het oog van de theoloog Johannes Maccovius. Dit werd natuurlijk een geweldige rel en alle betrokkenen wilden het voorval het liefst zo snel mogelijk vergeten. Maar de Franeker bakkers zagen juist brood in het schandaal. Voortaan verkochten zij hun haselbollen als ‘Loskoppen’. Heel Franeker smulde er van.

Nu, bijna vier eeuwen later vinden de Franeker bakkers het de hoogste tijd om dit traditionele gebakje opnieuw te introduceren. Iedereen moet weer kunnen genieten van de overheerlijke ‘Loskoppen’. Maar wel met een waarschuwing: ‘Niet mee gooien!’